6493 sayılı "Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun", 27 Haziran 2013 tarihinde yürürlüğe giren ve Türkiye'deki ödeme sistemlerini düzenleyen temel mevzuattır. Bu kanunun amacı, ödeme ve menkul kıymet mutabakat sistemlerine, ödeme hizmetlerine, ödeme kuruluşlarına ve elektronik para kuruluşlarına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
2013 yılında yürürlüğe giren bu kanun ile ülkemiz mevzuatında ilk defa "ödeme hizmeti", "ödeme kuruluşu" ve "elektronik para kuruluşu" kavramları tanımlanmıştır. 2020 yılında yapılan değişiklikle ödeme kuruluşları ve elektronik para kuruluşlarının düzenlenmesi, lisanslanması ve denetlenmesi yetkisi Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'na (TCMB) geçmiştir.
Cafe ve restoran işletmeleri günlük operasyonlarında kredi kartı, banka kartı ve diğer elektronik ödeme yöntemlerini kabul etmek için POS cihazları kullanmaktadır. 6493 sayılı Kanun kapsamındaki ödeme hizmeti sağlayıcıları, işyerleriyle anlaşma yaparak banka kartı veya kredi kartı kabulünü sağlamaktadır.
İşletmeler İçin Önemli Noktalar:
POS cihazı sağlayıcınızın 6493 sayılı Kanun kapsamında faaliyet izni olması gerekir
Ödeme kuruluşlarının TCMB'den aldığı faaliyet izni kapsamında "ödeme aracının kabulü" hizmeti sunmaları gerekmektedir
İzinsiz faaliyet gösteren ödeme kuruluşları ile çalışmak yasal riskler oluşturabilir
Yeni yönetmelik taslağı ile ödeme hizmeti kapsamına giren bir ödeme yöntemi ile mal ve hizmet sunan iş yerinin Bankalararası Kart Merkezi A.Ş. tarafından tesis edilen özel iş yeri koduna sahip olması gerekecektir.
Cafe ve Restoran İçin Önemli MCC Kodları:
5812: Restoranlar için kullanılan standart MCC kodu
5811, 5814, 5499: Diğer cafe ve restoran kategorileri için kullanılan kodlar
Bu kodlar şu amaçlarla kullanılır:
Değişim ücretlerinin belirlenmesi
Kart sahiplerinin ödüllendirilmesi ve kampanyalar
Dolandırıcılık tespiti ve risk yönetimi
Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihaz (YN ÖKC) kullanım zorunluluğu kapsamında, cafe ve restoran işletmeleri ödeme kabul ederken mali fiş düzenleme yükümlülüğü altındadır.
Temel Yükümlülükler:
EFT-POS özellikli YN ÖKC kullanımı
Bütünleşik fiş düzenleme (banka/kredi kartı ödemelerinde)
Günlük kapanış raporlarının GİB'e iletilmesi
6493 sayılı Kanun uyarınca elektronik para; elektronik para ihraç eden kuruluş tarafından kabul edilen fon karşılığı ihraç edilen, elektronik olarak saklanan ödeme işlemlerini gerçekleştirmek için kullanılan parasal değerdir.
Cafe ve restoran işletmeleri için elektronik para uygulamaları:
Ön ödemeli kartlar
Mobil ödeme uygulamaları
Sadakat programları (%5 para iadesi gibi kampanyalar)
Modern cafe ve restoran işletmeleri, online ödeme sistemlerini e-ticarette kullanmak için sanal POS sistemlerine ihtiyaç duymaktadır. Yemek Sepeti, Getir, Trendyol, Migros ve Fuudy gibi platformlarla entegrasyon için ödeme sistemlerinin 6493 sayılı Kanun'a uygun olması gerekmektedir.
6493 Sayılı Kanun: Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun (27.06.2013)
Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para İhracı ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcıları Hakkında Yönetmelik (01.12.2021)
Ödeme Hizmetlerinde TR Karekodun Üretilmesi ve Kullanılması Hakkında Yönetmelik
Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik
Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşlarının Bilgi Sistemleri ile Ödeme Hizmeti Sağlayıcılarının Ödeme Hizmetleri Alanındaki Veri Paylaşım Servislerine İlişkin Tebliğ
6493 sayılı Kanun Kapsamındaki İdari Para Cezalarına İlişkin Açıklama Rehberi
Mevcut POS sağlayıcınızın TCMB faaliyet iznini kontrol edin
Faaliyette bulunan ödeme kuruluşları listesini TCMB web sitesinden takip edin
Ödeme altyapınızın güncel mevzuata uygunluğunu sağlayın
İşletmenizin doğru MCC koduna sahip olduğundan emin olun
Faaliyet alanınıza uygun kodun kullanılması, ekstra ücret ve yükümlülüklerle karşılaşmanın önüne geçer
YN ÖKC sisteminizin güncel olduğunu kontrol edin
Banka kartı ödemelerinde bütünleşik fiş düzenleme sistemini kurun
Günlük raporlama sistemlerinizi gözden geçirin
Kişisel verilerin güvenliğini sağlamakla yükümlülük KVKK kapsamında değerlendirilir
Ödeme verilerinin işlenmesi süreçlerini gözden geçirin
Veri sızıntısı durumunda bildirim prosedürlerini oluşturun
Doğru vergi raporlaması ve sektörel trendleri takip etme kolaylığı
Doğru kodlar sayesinde net oranlar ve ücretlerle işlem maliyeti garantisi
Müşteri memnuniyeti artışı (çeşitli ödeme seçenekleri)
Kart sahiplerinin belirli kategorilerde harcama yaparken özel kampanyalardan yararlanması
Güvenli ödeme altyapısı
Hızlı ve pratik ödeme deneyimi
6493 sayılı Kanun, cafe ve restoran işletmelerinin günlük operasyonlarının ayrılmaz bir parçası olan ödeme sistemlerini düzenleyen temel mevzuattır. Bu kanun kapsamında faaliyet yürüten kuruluşların TCMB tarafından sürekli olarak denetlenmesi, finansal sistemin güvenliğini artırmaktadır.
İşletme sahipleri olarak, bu mevzuata uyum sağlamak sadece yasal bir zorunluluk değil, aynı zamanda müşteri güvenini artıran ve operasyonel verimliliği sağlayan bir fırsattır. Güncel gelişmeleri takip etmek ve ödeme altyapınızı bu kanun çerçevesinde düzenlemek, işletmenizin rekabetçi konumunu güçlendirecektir.
TCMB 6493 Sayılı Kanun Sayfası: https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/TR/TCMB+TR/Main+Menu/Banka+Hakkinda/Mevzuat/6493/
TCMB Ödeme Sistemleri Mevzuatı: https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/tr/tcmb+tr/main+menu/banka+hakkinda/mevzuat/odeme+sistemleri
Ödeme Kuruluşları Listesi: https://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/tr/tcmb+tr/main+menu/temel+faaliyetler/odeme+hizmetleri/odeme+kuruluslari
TÖDEB (Türkiye Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Birliği): https://todeb.org.tr/
Resmi Gazete Mevzuat: https://www.mevzuat.gov.tr/
YN ÖKC Mevzuatı (GİB): https://ynokc.gib.gov.tr/
Bu içerik, 2025 yılı itibariyle güncel mevzuat ve uygulamalara dayanarak hazırlanmıştır. Mevzuat değişiklikleri için düzenli olarak resmi kaynaklardan güncel bilgileri takip etmeniz önerilir.
Restoran yönetimi, yemek servisinden daha fazlasını içerir. İşletme sahibi olarak restoranınızdan uzakta olsanız bile işleri aksatmamanız gerekir....
Alıcı ve satıcılar eskiçağlardan bu yana “Pazar” olarak ifade edilen ortamlarda bir araya gelerek alışverişlerini gerçekleştirirlerdi....
Küçük bir işletme sahibi olarak zaman zaman "Gelirim neden artmıyor?" ya da "Müşteriler neden tekrar gelmiyor?" gibi sorularla kar...
Steakhouse Nedir? Birçok girişimci bir et lokantası açmakla ilgilenir, ancak başlamadan önce verilmesi gereken birçok karar ve dikkate alınması ger...