Dinamik fiyatlandırma işletmeler için verilerin yönetimi ile yakından ilgili bir konu olması sebebiyle üretim, doğru zamanda doğru hedefe uygulanması gerektiğinden yönetim ve piyasa taleplerine göre değişim gösterir ve pazarlama kararlarına yön veren bir strateji olarak öne çıkar. İşletmeler dinamik fiyatlandırma stratejisi yaparak her dönemde elde edecekleri geliri maksimum seviyede tutmayı ve rakiplerinin stratejilerine hızlı ve esnek bir biçimde karşılık verebilmeyi hedefler. Üretim yönetiminde yaşanan gelişmeler neticesinde ürün ve hizmete yönelik arzın planlanmasında envanter yönetim stratejilerinden; ürün ve hizmete ilişkin talebin yönetilmesinde ise fiyatlandırma stratejilerinden yararlanılmıştır. İşletmeler talebi doğru zamanda ve doğru şekilde yaparak, en düşük düzeyde envanter maliyeti ile işletme karlılığını arttırmayı hedefler. Literatürde işletmelerin kar elde etmelerindeki engellerden biri olarak envanter kontrolüne yönelik stratejiler ile fiyatlandırma stratejilerinin birbirinden bağımsız olarak hareket etmesi gösterilir.
Bu stratejilerin birlikte planlanmaması neticesinde arz ve talep arasındaki senkron eksikliğine ve bu sebeple işletmelerin başarısız olmasına neden olabilir. Bunun sonucunda, arz ve talep arasındaki denge envanter ve fiyatlandırma stratejilerinin uyumlu, esnek ve tamamlayıcı olması ile doğrudan ilgilidir. Dinamik fiyatlandırma yaklaşımı sabit fiyatlandırmadan farklı olarak, bir ürün veya hizmetin fiyatını belirlemede çok daha basit ve esnek bir yapı sergiler. Özellikle internet üzerinden mal ve hizmet satan işletmeler piyasa taleplerine anında karşılık verecek şekilde fiyatlandırma yapmak için dinamik fiyatlandırma stratejisinden yararlanır. Kısacası, dinamik fiyatlandırma, doğru kapasiteyi doğru müşteriye doğru zamanda tahsis etmek için veri yönetim sistemlerinin ve fiyatlandırma stratejilerinin uygulanması olarak öne çıkar.
Fiyat, ürüne veya hizmete olan talebe karşı istek uyandırmak veya caydırmak için işletmeler tarafından belirlenen pazarlama karması bileşenlerindendir. Fiyat işletmeler tarafından farklılaşma aracı olarak da kullanılır. Fiyat, ölçülebilirliği sağlar, arz ve talep arasındaki dengeyi belirler. Fiyatlandırma süreci, fiyatlandırma kararlarının tutarlı ve etkili olmasına yardımcı olur. Bu süreçte işletme kaynaklı ya da stok gibi fiziksel kısıtlar dikkate alınarak en yüksek getiri sağlanacak şekilde fiyatlandırma yapmak amaçlanır. Dinamik fiyatlandırma, ürün ve hizmetlerin belirlenen liste fiyatlarından farklı olarak satışa sunulmasıdır. Dinamik fiyatlandırma stratejisinde fiyatların belirlenmesinde arz ve talep senkronizasyonu temel alınır. Asıl olarak, dinamik fiyatlandırma 1800'lerin ortasına kadar tek fiyatlandırma stratejisi olarak piyasalarda yerini aldı.
Fakat, dinamik fiyatlandırma kavramı olarak değil, daha çok halk arasında yer alan pazarlık yapmak tabiriyle kullanıldı. Tüketicilerin satıcının kötü bir ruh halinde olması sonucu daha fazla ödeme yapması ya da satıcı iyi bir gün geçiriyor ve tüketiciyi tanıyorsa çeşitli indirimler yapması dinamik fiyatlandırmanın önceki dönemlerdeki hali olarak karşımıza çıkar. Dinamik fiyatlandırma özellikle hava yolları şirketleri tarafından yıllardır kullanılan bir stratejidir. Teknolojinin gelişmesi sonucu, internet kullanımını gözle görülür bir biçimde artmıştır. Günümüzde büyük şirketler ve uluslar, yatırımlarını daha çok teknoloji, yazılım ve bilişim üzerine yapmaktadır. Dinamik fiyatlandırma verilerin analizi yardımıyla pazar ortamına uygun olarak hareket etmenin neticesinde işletme ve firmalar, kâr elde etme fırsatı elde eder. E-ticaretin büyümesi dinamik fiyatlandırma konusunun her alanda hayatımıza girmesine ve diğer sektörlerde de kendine yer bulmasına neden oldu. Son yıllarda müşteriler internet aracılığıyla farklı işletmelere ait ürünlerin ve hizmetlerin fiyatlarını karşılaştırabilme imkânını elde etti. Bunun sonucunda, dinamik fiyatlandırma kolay hale gelip yaygınlaştı.
Teknoloji ve bilişim sistemlerine yatırımların artması veri tabanı sistemlerinin gelişmesine bununla birlikte, ticari sınırların gelişmesi ve maliyetlerin düşmesine neden olur. Veri tabanı sistemlerinin gelişmesi ve maliyetlerin düşmesi dinamik fiyatlandırma uygulamalarını yaygın hale getirdi. Dinamik fiyatlandırma uygulamaları eksilen ve eskiyen envanterden maksimum düzeyde gelir elde etmeyi sağlar. Genel olarak, ulaşım, e-ticaret, havayolu, otel, seyahat, enerji şürketleri, kiralık araba gibi farklı piyasalarda karşımıza çıkar. Rakip firmaların alışveriş sitelerinden verileri toplayarak, bu verilere göre fiyat stratejileri belirlemek büyük veri teknolojileri ve yazılımlar sayesinde basit hale gelmiştir. Bu teknolojiler ile tüketicinin hangi ürünü araştırdığı, hangi platformlardan ürünleri satın aldığı, ürünleri satın alma zamanı, yorumlara yaptığı katkılar, kampanyalarla etkileşimi ve çok daha fazlası belirlenerek dinamik fiyatlandırma stratejisi yapmak mümkündür. Dinamik fiyatlandırmada belirli zaman aralığında yapılan indirimlerle, stok adedinin azaldığı bilgisi gösterilerek satın alma davranışı arttırılabilir.
Dinamik fiyatlandırmanın kullanımı tüketicilerde bazı zamanlar kötü bir imaj uyandırır. Çünkü fiyatları yükselten şirketler dinamik fiyatlandırma uygulaması yaparak tüketicilerin tepkisine yol açabilir. Tarihte bunun birçok örneğine rastlanmaktadır. Dinamik fiyatlandırma havayolu endüstrisinde daha yaygın olarak karşımıza çıksa da günümüzde farklı alanlarda da faydalanılan bir strateji olarak yer alır. Türkiye’de son zamanlarda örneklerini görmeye başladığımız dinamik fiyatlandırma uygulaması ile köprü ve toplu taşıma araçları, yoğun saat, yoğun olmayan saatler ve hatta hafta sonları için farklı fiyatlar ile tüketicilerin karşısına çıkar. Dinamik fiyatlandırma stratejilerinin tüketicilerin ve işletmelerin hayatındaki yeri ve önemi 2020 yılında yaşanan pandemi sürecinden dolayı özellikle bazı ürünlerin fiyatlarında yaşanan çarpıcı değişikliklerle birlikte gün yüzüne çıkmıştır. Günümüzde yaygın olarak kullanılan bu strateji doğru bir şekilde uygulandığında şirketler büyük karlar getirmektedir.
Dinamik fiyatlandırma, ürün veya hizmet fiyatlarının gerçek zamanlı olarak değiştiği bir stratejidir. Bu strateji, pazardaki talep, rekabet durumu, stok seviyeleri ve diğer faktörlere dayalı olarak fiyatların ayarlanmasını sağlar. Dinamik fiyatlandırma avantajları ile öne çıkar. Dinamik fiyatlandırma, şirketlere gelirlerini artırma ve kârlılığı optimize etme imkanı sunar. Talebin yüksek olduğu dönemlerde fiyatları artırarak maksimum gelir elde etmek mümkün olur. Örneğin, popüler bir tatil sezonunda veya talebin yoğun olduğu bir etkinlik döneminde fiyatları yükseltmek, şirketin gelirlerini artırabilir. Aynı şekilde, talebin düşük olduğu dönemlerde fiyatları düşürmek, müşteri çekme ve satışları teşvik etme konusunda faydalı olabilir.
Öte yandan bu strateji, rekabetçi bir avantaj sağlar. Piyasadaki rakiplerin fiyatlarını takip etmek ve rekabet durumuna göre fiyatları ayarlamak, müşterilerin tercih ettiği bir seçenek olabilir. Rekabetçi fiyatlandırma stratejileriyle şirketler, rakiplerinden daha cazip fiyatlar sunarak müşteri tabanını genişletebilir ve pazar payını artırabilir. Dinamik fiyatlandırma, stok yönetimi açısından da avantajlar sunar. Stok seviyeleri ve talep arasındaki ilişkiyi gözlemleyerek, stok fazlalıklarını veya eksikliklerini minimize etmek mümkün olur. Talep arttığında fiyatları yükselterek stokları daha etkin bir şekilde yönetebilir ve karşılayabilirsiniz. Aynı şekilde, talep düştüğünde fiyatları düşürerek stok fazlalıklarını eritebilir ve bozulma riskini azaltabilirsiniz.
Son olarak bu fiyatlandırma yöntemi müşteri davranışlarını ve tercihlerini daha iyi anlama fırsatı sunar. Gerçek zamanlı veriler ve analizler kullanarak, müşterilerin hangi fiyat noktalarında satın alma eğiliminde olduğunu ve hangi tekliflerin onları daha fazla çektiğini belirleyebilirsiniz. Bu sayede, müşteri segmentasyonunu ve hedefleme stratejilerini geliştirebilir, kişiselleştirilmiş teklifler sunabilir ve müşteri memnuniyetini artırabilirsiniz. Sonuç olarak, dinamik fiyatlandırma stratejisi, gelirleri artırma, rekabet avantajı sağlama, stok yönetimi yapma gibi avantajlar sağlayarak işletmeleri rekabetçi piyasa ortamından geri kalmamasına ve yüksek karlar elde etmesine yol açar. Günümüzde oldukça yaygın bir biçimde kullanılan bu stratejinin doğru uygulanması ile bu avantajları elde edebilirsiz.
İlginizi Çekebilir: Restaurant İş Planı Nasıl Yazılır? Restaurant İş Planı Örnekleri